به گزارش راه صنعت، یکی از اقدام‌های وزارت نیرو در بخش مدیریت مصرف، استفاده از کنتورهای هوشمند برق است. این کنتورها امکان رصد و پایش لحظه‌ای برق را فراهم کرده و هر مشترکی که از میزان الگوی تعیین شده بیشتر مصرف داشته باشد را وادار به رعایت مصرف می‌کند.

چندی پیش مصطفی رجبی مشهدی مدیرعامل شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) با بیان اینکه با استفاده از کنتورهای هوشمند، میزان مصرف برق ادارات در ساعات اداری و خارج از ساعت اداری به‌صورت جداگانه کنترل می‌شود، خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی‌شده که در ساعات کاری با کاهش ۳۰ درصدی و بعد از ساعت کاری با خاموش‌کردن تجهیزات سرمایشی، روشنایی و الکترونیکی، کاهش ۶۰ درصدی مصرف برق را در ادارات شاهد باشیم.

معاون فروش و خدمات مشترکان برق پایتخت هم درباره استفاده از کنتورهای هوشمند، گفت: باهدف استفاده بهینه از منابع انرژی و صیانت از حقوق مشترکان، با تلاش همکاران ما در مجموعه برق پایتخت، همه مشترکان اداری و صنعتی شهر تهران مجهز به کنتور هوشمند شده و بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده مقرر شده است مشترکان خانگی و تجاری پرمصرف شهر تهران نیز مجهز به کنتورهای هوشمند شوند.

مسعود عزیزی خاطرنشان کرد: در حال حاضر همه انشعاب‌های برق جدیدی که در شهر تهران واگذار می‌شود با نصب کنتورهای هوشمند، قابل رویت و کنترل‌پذیر هستند و این فرایند در کنترل بار و مدیریت انرژی به‌ویژه در ساعات اوج مصرف تأثیر بسیار ارزنده‌ای دارد.

وی با اشاره به اقدام‌های گسترده این شرکت در جهت هوشمندسازی شبکه توزیع برق شهر تهران از رویت پذیری دو هزار مگاوات از بار شبکه توزیع برق شهر تهران خبر داد و گفت: حدود ۷۰۰ مگاوات از این میزان مصرف، علاوه بر رویت پذیری و پایش، کنترل‌پذیر است.

کنتور هوشمند برق چیست؟

کنتور هوشمند برق، دستگاهی است که با استفاده از فناوری هوشمند میزان دقیق مصرف برق را در هر زمان اندازه می‌گیرد و از طریق شبکه‌های ارتباطی مانند اینترنت اشیا، بلوتوث و… در لحظه به سامانه مرکزی می‌فرستد و حتی می‌تواند شخص را از میزان مصرف برق لحظه‌به‌لحظه محل زندگی خودآگاه کند. در زمانی که مصرف انرژی و بهره‌وری به دغدغه‌های حیاتی تبدیل شده است، کنتورهای هوشمند به‌عنوان راه‌حلی نوآورانه برای مدیریت مؤثرتر اندازه‌گیری انرژی خانگی، مشاغل کوچک و تجاری ظاهر شده‌اند؛ دستگاه‌های دیجیتالی که به‌تدریج جایگزین کنتورهای سنتی می‌شوند.

مزیت کنتور هوشمند برق به کنتورهای سنتی چیست؟

برخلاف اندازه‌گیری آنالوگ (سنتی) که نیاز به قرائت دستی توسط کنتور خوان‌ها دارد، اندازه‌گیری هوشمند داده‌های مصرف دقیق و به‌روزی را ارائه می‌دهد که هم شرکت‌ها و هم مصرف‌کنندگان را قادر می‌سازد تا مصرف انرژی را به طور مؤثرتری نظارت و مدیریت کنند. با وجود برخی نگرانی‌ها بابت افزایش هزینه‌ها به دنبال استفاده از این ابزار، اما در حقیقت کنتور هوشمند می‌تواند ابزار مؤثری برای کاهش مصرف برق باشد.

کنتور هوشمند، همچنین مزایای بی‌شمار دیگری برای مشترکان دارد؛ به‌طوری‌که کنتورهای هوشمند اطلاعات دقیق‌تری را نسبت به دستگاه‌های قدیمی ارائه می‌دهند. آنها همچنین دسترسی به داده‌های مصرف برق را تسهیل می‌کنند. درنتیجه، مصرف‌کنندگان می‌توانند کنترل بیشتری بر میزان استفاده از انرژی خود داشته باشند تا با تغییر عادات استفاده، هزینه‌ها را کاهش دهند.

مصرف‌کنندگان همچنین می‌توانند با دسترسی به داده‌های کنتور هوشمند خود در تلفن‌های همراه و رایانه یا پورتال‌های آنلاین مصرف انرژی خود را در زمان واقعی نظارت کنند. کنتور هوشمند برق، داده‌ها را به‌صورت تفکیک‌شده دریافت و ارسال می‌کند، به این صورت امکان تشخیص محل‌های هدررفت برق (لوازمی که به‌درستی استفاده نمی‌شوند) برای توزیع‌کننده فراهم می‌شود.

به گفته مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل توانیر، از حدوداً ۳۲ میلیون مشترک خانگی، نزدیک به ۸۰۰ هزار مشترک بیشتر از ۲.۵ برابر الگو مصرف می‌کنند. فشاری که مصرف بیش از حد این مشترکان به شبکه برق وارد می‌کند موجب بروز اشکال در شبکه و گاه محدودیت برای سایر مشترکان می‌شود.

با کنتور هوشمند برق، پیش از دریافت قبض از هزینه احتمالی آن مطلع خواهید شد

کنتورهای هوشمند با رصد شیوه مصرف هر واحد، اطلاعات ویژه هر مشترک را در اختیار واحد مرکزی می‌گذارند. سامانه مرکزی می‌تواند با پردازش این داده‌ها، آن‌ها را به‌صورت نمودار و گزارش برای مشترکان ارسال کند. بدین ترتیب همه مشترکان و به‌ویژه مشترکان پرمصرف می‌توانند به‌صورت منظم و قبل از غافلگیرشدن با مبلغ بالای قبض برق، از طریق ایمیل یا ابزار دیگر از روند مصرف خودآگاه شود و هشدار لازم را دریافت کند. مشترک با کسب این آگاهی می‌تواند نسبت به اصلاح نقص‌های موجود در الگوی مصرف خود اقدام کند.

علاوه بر این مشترک نسبت به مصرف خود در ساعات اوج بار نیز مطلع خواهد شد. در ساعات اوج مصرف، فشار بر شبکه برق در مقدار بیشینه قرار دارد و یکی از مضرات استفاده از وسایل پرمصرف در این ساعات، افزایش احتمال آتش‌سوزی و یا آسیب‌دیدن وسایل برقی به علت بالارفتن حرارت در سیم‌های برق است.